Hac, sadece fiziki bir yolculuk değil, aynı zamanda ruhsal bir dönüşümdür. Kâbe'ye yapılan bu kutlu yolculuk, insanın yaratılış gayesini, kulluğunu ve Allah’a olan bağlılığını en derin şekilde hissetmesini sağlar. Haccı anlamak, onu yalnızca ritüeller bütünü olarak görmekten öte, onun ruhunu kavramakla mümkündür.
Hac, Allah’ın müminleri Kâbe’ye çağırdığı bir davettir. Hz. İbrahim (a.s.)’a verilen emir doğrultusunda başlayan bu ibadet, kıyamete kadar sürecek bir çağrıya icabet etmektir:
"İnsanları hacca çağır; gerek yaya olarak, gerekse uzak yollardan yorgun düşmüş binekler üzerinde sana gelsinler." (Hac, 22/27)
Bu çağrıya icabet eden kişi, Allah’ın misafiri olur ve O’nun rahmetinden nasiplenir.
Peygamber Efendimiz (s.a.v.), kabul edilen haccın insanı günahlarından arındıracağını müjdelemiştir:
"Kim Allah için hacceder de (bu esnada) kötü söz ve davranışlardan kaçınırsa, annesinden doğduğu günkü gibi günahlarından arınmış olarak döner." (Buhârî, Hac, 4)
Hac, insanın geçmişini geride bırakıp, yeni bir başlangıç yapmasını sağlar. Arafat’ta yapılan vakfe, adeta mahşer gününün küçük bir provasıdır; mümin, dünyadaki tüm bağlarından sıyrılıp Allah’a yönelir ve O’ndan af diler.
Hac, ırk, renk, dil ve statü farkı gözetmeksizin milyonlarca Müslümanı bir araya getiren bir ibadettir. Herkes aynı kıyafet içinde, aynı duaları eder ve aynı ibadetleri yerine getirir. Bu, İslam’ın eşitlik anlayışının en güzel tezahürlerinden biridir.
Hz. Bilal, Hz. Selman-ı Farisi ve Hz. Suheyb gibi farklı coğrafyalardan gelen sahabeler, Kâbe’nin etrafında birlikte tavaf etmiş, İslam kardeşliğinin en güzel örneğini göstermiştir.
İhram, insana kefeni hatırlatır. Arafat, mahşer gününü düşündürür. Şeytan taşlama, nefsin ve şeytanın vesveselerinden kurtulmayı simgeler. Kurban, Hz. İbrahim’in Allah’a teslimiyetini öğretir.
Bütün bu aşamalar, bir Müslümanın dünyadaki yolculuğunun ve ahiret hazırlığının bir özeti gibidir.
Hz. İbrahim’in (a.s.) ve Hz. Hacer’in (r.a.) teslimiyeti, hac ibadetinin temel ruhunu oluşturur. Hac yolcusu da aynı teslimiyetle, Allah’a yönelir ve O’na olan bağlılığını pekiştirir.
Haccı anlamak, sadece onun zahiri boyutlarını bilmek değil, içsel anlamlarını da kavramaktır. Hac, bir ibadetten öte, bir dönüşüm, bir arınma ve bir yeniden doğuştur. Gerçek bir hac, insanın hayatında kalıcı izler bırakır ve onu Allah’a daha yakın bir kul hâline getirir.
Allah, tüm Müslümanlara bu kutlu ibadeti nasip etsin.